DOANH NGHIỆP KÊU THIẾU VỐN, PHÍA NGÂN HÀNG QUÁ THẬN TRỌNG VỀ TÀI SẢN THẾ CHẤP

by NGUYỄN ĐỨC DY | 16/03/2024 | Lượt xem: 145

Trong báo cáo được trình bày tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, việc tập trung vào giải quyết khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh và thúc đẩy tăng trưởng cũng như ổn định kinh tế vĩ mô đã được nhấn mạnh. Phát biểu tại sự kiện này, Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Ông Đào Minh Tú - đã chỉ ra rằng do yếu tố mùa vụ của dịp Tết Nguyên đán cùng với việc hấp thụ vốn của nền kinh tế chưa cao, đến ngày 292, tín dụng nền kinh tế đã giảm 0,72% so với cuối năm 2023. Mặc dù vậy, tốc độ giảm của tháng 2 đã chậm lại 0,05% so với tháng 1, chỉ còn 0,6%.

Đại diện từ Ngân hàng Nhà nước cho biết rằng hiện tại, mức giảm tín dụng đang diễn ra ở hầu hết các ngành, lĩnh vực kinh tế. Tuy nhiên, có hai lĩnh vực đã tăng trưởng trong hai tháng đầu năm, đó là tín dụng cho lĩnh vực bất động sản, tăng 0,23% so với cuối năm 2023, và tín dụng cho lĩnh vực chứng khoán, tăng 2,56% so với cuối năm 2023.

Ông Tú đã nêu rõ rằng lý do tín dụng trong hai tháng đầu năm vẫn tiếp tục tăng trưởng âm chủ yếu là do nhiều doanh nghiệp thu hẹp hoặc ngừng hoạt động do áp lực từ lạm phát, giá cả vật liệu tăng và thiếu đơn hàng. Nhiều yếu tố khác như chi phí sản xuất kinh doanh cao đã khiến nhu cầu vay vốn của người dân giảm, họ tăng cường dự trữ và giảm việc vay để chi tiêu. Tín dụng cho bất động sản chiếm khoảng 21% tổng tín dụng, và sự biến động cao của tín dụng BĐS thường ảnh hưởng đến tín dụng toàn hệ thống.

Một số nhóm khách hàng có nhu cầu vay vốn nhưng chưa đáp ứng được điều kiện chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa với quy mô vốn nhỏ, năng lực hạn chế và thiếu phương án kinh doanh khả thi. Các giải pháp như tăng cường tiếp cận tín dụng thông qua Quỹ Bảo lãnh tín dụng, Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn chưa đạt được hiệu quả mong muốn.Các thách thức trong việc triển khai một số chương trình và chính sách tín dụng như Chương trình 120.000 tỷ đồng đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là liên quan đến các quy định pháp luật về dự án nhà ở xã hội như quỹ đất, trình tự, thủ tục mua bán và định giá. Số lượng dự án cải tạo và xây mới chung cư hiện rất ít, và một số điều kiện đối với người mua nhà không còn phù hợp.

Khả năng huy động vốn trung và dài hạn từ các tổ chức tín dụng vẫn còn thấp so với nhu cầu vốn trung và dài hạn của nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước cho rằng một số ngân hàng vẫn cẩn trọng trong việc cấp tín dụng do tình hình nợ xấu đang tăng. Một số khoản nợ cũ với lãi suất cao chậm chủ yếu được điều chỉnh giảm để hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân vay vốn.

Quy trình thủ tục cho vay của một số ngân hàng vẫn chưa được cải thiện, đặc biệt là thời gian xét duyệt vay còn kéo dài, định giá và quyết định tài sản thế chấp vẫn quá thận trọng. Cơ chế tài sản bảo đảm vẫn thiếu linh hoạt, chủ yếu dựa vào tài sản thế chấp, đặc biệt trong bối cảnh thị trường Bất động sản đang ổn định. Sự kết nối, tương tác, chia sẻ và hợp tác giữa khách hàng và ngân hàng để giải quyết khó khăn về vốn vẫn còn hạn chế.

Huy động vốn thông qua cổ phiếu, trái phiếu và vốn FDI tăng chậm, và các khó khăn trên thị trường trái phiếu và Bất động sản vẫn chưa được giải quyết căn cơ, dẫn đến việc nguồn vốn phục vụ tăng trưởng tiếp tục tập trung vào tín dụng ngân hàng. Tỷ lệ tín dụng/GDP đã tăng cao vào cuối năm 2023, khoảng 133, so với mức cuối năm 2022 là 125, tiềm ẩn rủi ro cho an toàn hệ thống tài chính và tiền tệ.

Cần có các giải pháp điều hành chính sách tiền tệ phù hợp sắp tới để đối phó với những thách thức này.Phó Thống đốc Đào Minh Tú đã thông báo rằng sẽ tiến hành xem xét và điều chỉnh các văn bản pháp luật để nâng cao khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, như việc kéo dài thời gian thực hiện Thông tư 02 cho đến cuối năm 2024 và hoàn thiện việc sửa đổi, bổ sung Thông tư 16 sao cho phù hợp với Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024 và thực tế của thị trường. Đồng thời, cần điều chỉnh đồng bộ các quy định trong các Thông tư liên quan đến hoạt động cấp tín dụng của các tổ chức tín dụng để đồng nhất với các quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024.

Trong bối cảnh kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát và lãi suất tiếp tục được điều chỉnh ổn định theo hướng giảm từng bậc, tạo sự cân đối giữa lãi suất và tỷ giá phù hợp với tình hình thị trường, diễn biến kinh tế vĩ mô và mục tiêu chính sách tiền tệ... Cần có sự chủ động trong việc điều chỉnh tăng trưởng tín dụng để hỗ trợ kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy